Ngày 03 tháng 4 năm 2023, Chính phủ đã ban hành 10/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành luật đất đai theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Nghị định 10/2023/NĐ-CP sửa đổi Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, có một số điểm mới nổi bật sau đây:
1. Quy định mới về cấp sổ đỏ
Tại khoản 7 Điều 1 Nghị định 10/2023/NĐ-CP hướng dẫn rõ hơn đối với trường hợp cấp sổ đỏ online (thực hiện qua Cổng dịch vụ công), cụ thể:
Nếu trường hợp không trả kết quả giải quyết hồ sơ đúng hạn thì cơ quan tiếp nhận hồ sơ, giải quyết thủ tục phải nêu rõ lý do vì sao và gửi thông báo đến người dân bằng các hình thức:
+ Văn bản;
+ Qua cổng dịch vụ công;
+ Qua tin nhắn SMS;
Đặc biệt, người dân có thể nộp thuế đất, tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ… bằng hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến thông qua chức năng thanh toán của cổng dịch vụ công.
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính thì cơ quan tiếp nhận hoặc cơ quan giải quyết hồ sơ thông báo cho người dân nộp bản chính giấy chứng nhận đã cấp, các giấy tờ theo quy định.
Việc trả kết quả giải quyết thủ tục thực hiện tại cơ quan tiếp nhận hồ sơ hoặc qua bưu điện hoặc tại địa điểm theo yêu cầu.
Như vậy, người dân có thể thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ bằng hình thức online và nhận hồ sơ qua bưu điện mà không phải trực tiếp đến tận nơi để làm thủ tục.
2. Bổ sung điều kiện cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa để thực hiện dự án đầu tư
Theo đó, Nghị định 10/2023/NĐ-CP bổ sung Điều 68a Nghị định 43/2014/NĐ-CP về điều kiện, tiêu chí cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng sang mục đích khác để thực hiện dự án đầu tư gồm:
(1) Có dự án đầu tư được chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo quy định của pháp luật đầu tư.
(2) Phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, dự án đầu tư có trong danh mục kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được phê duyệt theo quy định của pháp luật.
(3) Có phương án trồng rừng thay thế hoặc văn bản hoàn thành trách nhiệm nộp tiền trồng rừng thay thế theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp đối với trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng sang mục đích khác;
Có phương án sử dụng tầng đất mặt và văn bản hoàn thành trách nhiệm nộp tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo quy định của pháp luật về trồng trọt đối với trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất chuyên trồng lúa sang mục đích khác.
(4) Có đánh giá sơ bộ tác động môi trường, đánh giá tác động môi trường theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường (nếu có).
(5) Cơ quan, người có thẩm quyền thẩm định, chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất trồng lúa sang mục đích khác:
Chỉ chịu trách nhiệm về những nội dung tại khoản (2) và (3); không chịu trách nhiệm về những nội dung khác đã được cơ quan, người có thẩm quyền thẩm định, chấp thuận, quyết định, phê duyệt hoặc giải quyết trước đó.
3. Sửa đổi thẩm quyền cấp sổ đỏ
Tại khoản 5 Điều 1 Nghị định 10/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 37 Nghị định 43/2014/NĐ-CP có liên quan đến thẩm quyền cấp sổ đỏ trong trường hợp quy định tại khoản 4, Điều 95; khoản 3, Điều 105 của Luật Đất đai như sau:
Đối với địa phương đã thành lập Văn phòng Đăng ký đất đai thì việc cấp Giấy chứng nhận, xác nhận thay đổi vào Giấy chứng nhận đã cấp thực hiện do các cơ quan sau thực hiện:
– Văn phòng Đăng ký đất đai: Đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo; người Việt Nam định cư ở nước ngoài thực hiện dự án đầu tư; tổ chức, cá nhân nước ngoài; doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài;
– Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai hoặc Văn phòng Đăng ký đất đai: Đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam.
Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai được sử dụng con dấu của mình để thực hiện cấp Giấy chứng nhận, xác nhận thay đổi vào Giấy chứng nhận đã cấp.
Hiện hành, khoản 1 Điều 37 Nghị định 43/2014/NĐ-CP được sửa đổi bởi Nghị định 01/2017/NĐ-CP quy định địa phương đã thành lập Văn phòng Đăng ký đất đai thì Sở Tài nguyên và Môi trường cấp Giấy chứng nhận trong các trường hợp:
– Khi người sử dụng đất thực hiện các quyền như mua bán, chuyển mục đích sử dụng,… mà phải cấp mới Giấy chứng nhận;
– Cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận.
Như vậy, Nghị định 10/2023/NĐ-CP đã sửa đổi thẩm quyền cấp sổ đỏ, xác nhận thay đổi vào Giấy chứng nhận theo hướng tạo điều kiện thuận tiện cho người dân trong việc thực thiện các thủ tục hành chính này (được thực hiện tại Văn phòng Đăng ký đất đai mà không cần lên Sở Tài nguyên và Môi trường).
4. Bổ sung trình tự thu hồi đất đối với trường hợp chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo quy định về đầu tư
Nghị định 10/2023/NĐ-CP bổ sung Điều 65a vào Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định về trình tự, thủ tục thu hồi đất đối với trường hợp chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư như sau:
– Cơ quan đăng ký đầu tư hoặc nhà đầu tư gửi văn bản chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư có sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đầu tư đến cơ quan tài nguyên và môi trường nơi có đất, trừ trường hợp quy định tại điểm d khoản 2 Điều 48 Luật Đầu tư.
– Sau khi nhận được văn bản chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư, cơ quan tài nguyên và môi trường có trách nhiệm kiểm tra, xác định các dự án đầu tư bị chấm dứt hoạt động mà phải thu hồi đất.
– Việc thu hồi đất và tổ chức thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện theo quy định tại Điều 15b và khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 66 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.
5. Sửa một số quy định về đất đai liên quan tới hộ khẩu, chứng minh nhân dân, căn cước công dân
Nghị định 10/2023/NĐ-CP sửa đổi một số quy định về đất đai liên quan tới hộ khẩu, chứng minh nhân dân, căn cước công dân như sau:
– Thay thế cụm từ “nơi đăng ký hộ khẩu thường trú” bằng cụm từ “nơi đăng ký thường trú” tại Điều 3a Nghị định 43/2014/NĐ-CP (được bổ sung theo quy định tại khoản 2 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP).
– Thay cụm từ “cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với trường hợp được ủy quyền theo quy định” tại khoản 4 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP bằng cụm từ “cấp, xác nhận thay đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định”.
– Thay thế các cụm từ tại Phụ lục kèm theo Nghị định 148/2020/NĐ-CP:
+ Thay thế cụm từ “Chứng minh nhân dân” bằng cụm từ “Chứng minh nhân dân/thẻ căn cước công dân/số định danh cá nhân” tại Mẫu số 01;
+ Thay thế cụm từ “Chứng minh nhân dân, Thẻ căn cước cá nhân” bằng cụm từ “Chứng minh nhân dân/thẻ căn cước công dân/số định danh cá nhân” tại Mẫu số 02;
+ Thay thế cụm từ “địa chỉ nơi đăng ký hộ khẩu thường trú, số chứng minh nhân dân” bằng cụm từ “địa chỉ nơi đăng ký thường trú, chứng minh nhân dân/thẻ căn cước công dân/số định danh cá nhân” tại Mẫu số 05.
6. Bãi bỏ một số quy định tại các Nghị định hướng dẫn Luật Đất đai
Tại Nghị định 10/2023/NĐ-CP đã bãi bỏ một số quy định tại các Nghị định hướng dẫn Luật Đất đai như sau:
– Quy định tại khoản 4 và khoản 5 Điều 5b Nghị định 43/2014/NĐ-CP (được bổ sung theo quy định tại khoản 6 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP) liên quan tới xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai.
– Quy định tại khoản 14, 23, 45 và 62 Điều 2, khoản 6 Điều 3 Nghị định 01/2017/NĐ-CP, liên quan tới một số quy định về thu hồi đất, giao đất,…
– Quy định tại khoản 6 và khoản 7 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP liên quan tới phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai,…
7. Một số quy định chuyển tiếp tại Nghị định 10/2023/NĐ-CP
– Trường hợp Giấy chứng nhận đã được cơ quan có thẩm quyền ký trước ngày 20/5/2023 nhưng chưa trao cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì tiếp tục thực hiện thủ tục theo quy định trước ngày 20/5/2023.
– Trường hợp đã tiếp nhận hồ sơ đấu giá quyền sử dụng đất trước ngày 20/5/2023 thì tiếp tục thực hiện theo quy định của pháp luật tại thời điểm tiếp nhận hồ sơ.
– Trường hợp đã tiếp nhận hồ sơ điều chỉnh quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của Thủ tướng Chính phủ đã ban hành từ trước ngày 01/7/2004 thì tiếp tục thực hiện theo quy định trước ngày 20/5/2023.
BÀI VIẾT CÙNG CHUYÊN MỤC